/ Czym jest skarga pauliańska?

Kiedy dłużnik w celu zabezpieczenia swojego majątku przekazuje go w drodze darowizny lub sprzedaje w bardzo niskiej cenie osobie trzeciej, uniemożliwia jego egzekucję, a tym samym stawia wierzyciela w trudnej sytuacji. Nie może on bowiem wówczas odzyskać swoich pieniędzy od dłużnika. Czy na pewno? Otóż nie! Rozwiązaniem problemów dłużnika może być skarga pauliańska. Czym jest i na czym polega? Omawiamy w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!

Spis treści:

Spis treści:

1. Co to jest skarga pauliańska?
2. Skarga pauliańska – jaki sąd?
3. Jak określić żądania w skardze pauliańskiej?
4. Przesłanki skargi pauliańskiej
5. Skarga pauliańska a przedawnienie
6. Skarga pauliańska – jak się bronić?
7. Skarga pauliańska po śmierci dłużnika

Co to jest skarga pauliańska?

Skarga pauliańska, która w polskim prawie funkcjonuje na podstawie art. 527–534 Kodeksu cywilnego, umożliwia dochodzenie roszczeń wierzyciela, kiedy na skutek czynności podjętych przez dłużnika osoba trzecia uzyskała majątek w drodze darowizny lub poprzez sprzedaż. Taka sytuacja czyni wierzyciela osobą pokrzywdzoną, ponieważ uniemożliwia jej egzekucję dóbr. Przepisy prawne zabezpieczają jednak wierzyciela, ponieważ ma on prawo żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego. Zapewnia mu to ochronę przed takimi sytuacjami.

Każdy dłużnik musi zmierzyć się z pytaniami dotyczącymi tego, jak spłacić długi czy też jak wyjść z długów. Warto jednak pamiętać, że sprzedaż czy przekazanie majątku osobie trzeciej nigdy nie będzie dobrym rozwiązaniem.

Skarga pauliańska – jaki sąd?

Jaki sąd należy wybrać do złożenia skargi pauliańskiej? Otóż ustala się to według ogólnych zasad, a więc według miejsca zamieszkania czy też siedziby pozwanego. Pozwanym jest w tym przypadku nie dłużnik, ale osoba trzecia, która uzyskała korzyść majątkową na skutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika. Warto również dodać, że powództwo wytoczyć można także osobie czwartej lub dalszej, jeśli osoba trzecia sprzedała lub przekazała jej owe dobra w ramach darowizny. Wówczas sądem właściwym będzie sąd znajdujący się najbliżej miejsca zamieszkania czy też siedziby pozwanego.

Jak określić żądania w skardze pauliańskiej?

Podczas formułowania skargi pauliańskiej, a dokładniej przy określaniu treści żądania, należy domagać się uznania czynności za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela. Trzeba mieć także na uwadze, że nie można żądać ustalenia bezskuteczności czynności prawnej, jak również unieważnienia umowy. Ważne jest jednak, by wskazać, w stosunku do kogo ma zostać uznana bezskuteczność.

W pierwszej części wniosku należy również określić czynność prawną, której uznania za bezskuteczną się domaga. W tym celu konieczne jest wskazanie: rodzaju, istotnej treści czynności, strony czynności, daty jej dokonania oraz formy czynności. Jeśli czynność prawna była dokonywana przed notariuszem, bardzo ważne jest także wskazanie jego imienia i nazwiska oraz nazwy kancelarii, jak również repertorium.

Przesłanki skargi pauliańskiej

Aby skarga pauliańska była skuteczna, muszą zostać spełnione następujące warunki. Pierwszą przesłanką skargi pauliańskiej jest to, że wierzyciel musi posiadać zaskarżalną wierzytelność wobec dłużnika, co oznacza, że roszczenie powinno być możliwe do dochodzenia na drodze sądowej. Po drugie, dłużnik musi dokonać czynności prawnej z osobą trzecią, która prowadzi do jego niewypłacalności lub pogłębia istniejącą niewypłacalność, co skutkuje pokrzywdzeniem wierzyciela. Po trzecie, osoba trzecia musi uzyskać korzyść majątkową w wyniku tej czynności. Wreszcie, dłużnik musi działać ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a osoba trzecia powinna wiedzieć lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć o zamiarach dłużnika. Sprawdź również, czy komornik może zająć konto dziecka, jeśli interesują Cię przypadki związane z ochroną majątku rodzinnego.

Skarga pauliańska a przedawnienie

Skarga pauliańska podlega określonym terminom przedawnienia. Zgodnie z przepisami, wierzyciel ma pięć lat od daty dokonania przez dłużnika czynności prawnej na wniesienie skargi. Po upływie tego terminu, możliwość dochodzenia roszczeń na tej podstawie wygasa. Warto również zauważyć, że jeśli wierzytelność chroniona skargą pauliańską uległa przedawnieniu, wierzyciel traci prawo do jej dochodzenia, co oznacza, że skarga pauliańska nie będzie skuteczna w ochronie takiej wierzytelności. Warto także dowiedzieć się, ile komornik może zabrać z emerytury, ponieważ ochrona wierzytelności dotyczy również emerytów.

Skarga pauliańska – jak się bronić?

Osoba trzecia, przeciwko której wniesiono skargę pauliańską, ma prawo do obrony. Jednym ze sposobów jest wykazanie, że nie wiedziała i przy zachowaniu należytej staranności nie mogła wiedzieć o działaniu dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela. Inną strategią obrony jest udowodnienie, że czynność prawna nie doprowadziła do niewypłacalności dłużnika ani nie pogłębiła jej, co oznacza brak pokrzywdzenia wierzyciela. Ponadto osoba trzecia może zwolnić się od zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela, jeśli wskaże mu wystarczające do zaspokojenia mienie dłużnika lub sama zaspokoi wierzyciela, uniemożliwiając w ten sposób egzekucję z przedmiotu uzyskanego od dłużnika. Odpowiednia pomoc prawna, dostępna w miejscach takich jak kancelaria antywindykacyjna, często pomaga osobom trzecim skutecznie się bronić przed skargą pauliańską.

Skarga pauliańska po śmierci dłużnika

Śmierć dłużnika nie wyklucza możliwości wniesienia skargi pauliańskiej przez wierzyciela. W takiej sytuacji skarga może być skierowana przeciwko spadkobiercom dłużnika, którzy przejęli jego majątek. Wierzyciel musi jednak udowodnić, że czynność prawna dokonana przez zmarłego dłużnika przed jego śmiercią była dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli i spełniała wszystkie przesłanki skargi pauliańskiej. Warto również pamiętać, że terminy przedawnienia skargi pauliańskiej obowiązują także po śmierci dłużnika, co oznacza, że wierzyciel ma pięć lat od daty dokonania czynności prawnej na wniesienie skargi, niezależnie od momentu śmierci dłużnika.