/ Rolowanie kredytu jako nieuczciwa praktyka rynkowa – Rzecznik Finansowy interweniuje w sprawie praktyk stosowanych przez KIM Finance Sp. z o.o. oraz inne firmy pożyczkowe
Udzielanie naprzemiennie konsumentom pożyczek refinansujących na spłatę poprzednich zobowiązań, pobierając za to wysokie prowizje (czyli tzw. rolowanie kredytu) jest nieuczciwą praktyką rynkową – taki wniosek płynie z wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, wydanego dnia 9 czerwca 2022 r. w sprawie z powództwa Rzecznika Finansowego przeciwko KIM Finance sp. z o.o., sygnatura akt VI C 1926/21.
Spis treści:
- Spirala zadłużenia nakręcana przez działania firm pożyczkowych
- Interwencja Rzecznika Finansowanego
- Zarzuty stawiane innym firmom pożyczkowym przez Prezesa UOKiK
Spirala zadłużenia nakręcana przez działania firm pożyczkowych
KIM Finance sp. z o.o., MDP Finance Sp. z o.o., JJK Credit Sp. z o.o. oraz DJK Finance Sp. z o.o. – cztery firmy pożyczkowe, które za pośrednictwem platform internetowych „Lendon.pl” oraz „Extraportfel.pl”, korzystając z usług tego samego pośrednika kredytowego – Creamfinance Poland Sp. z o.o. – udzielają krótkoterminowych pożyczek na okres od 1 do 30 dni, pobierając za udzielenie pożyczki – oprócz odsetek – również wysokie opłaty i prowizje.
Jeżeli po udzieleniu pożyczki okazuje się, że pożyczkobiorca ma problemy ze spłatą zobowiązania w pierwotnym terminie, wskazane firmy pożyczkowe udzielają naprzemiennie pożyczkobiorcy pożyczek refinansujących na spłatę poprzednich zobowiązań, pobierając za to wysokie prowizje. Niekiedy zadłużenie refinansowane jest wielokrotnie, co wiąże się każdorazowo z pobieraniem przez każdą z tych firm sporej prowizji. W efekcie kwota, którą konsument pierwotnie pożyczył potrafi nawet kilkukrotnie wzrosnąć, skutkując pogłębianiem się spirali zadłużenia. Finalnie okazuje się, że z początkowo względnie niskiej kwoty pożyczki konsument zobowiązany jest do zwrotu kwoty nawet kilkanaście razy większej. A to – zdaniem Rzecznika Finansowego – stanowi obejście przepisów art. 36a oraz 36c ustawy o kredycie konsumenckim w zakresie maksymalnych limitów pozaodsetkowych kosztów kredytu. Tego typu działania firm pożyczkowych są niezgodne z prawem, bowiem pożyczkodawcy poprzez kolejne refinansowania mają na celu obejście przepisów gwarantujących ochronę konsumenta przed pętlą pogłębiającego się w krótkim czasie zadłużenia.
W ten sposób konsument popada w spiralę zadłużenia, gdzie kwota do zapłaty cały czas rośnie a klient zobowiązany jest do zapłaty dodatkowych opłat i dalszych odsetek, bowiem kolejno zawierane umowy są cały czas ponownie refinansowane – wskazuje dr hab. Mariusz Golecki, prof. ucz., Rzecznik Finansowy.
Interwencja Rzecznika Finansowanego
W reakcji na skargi zgłaszane przez konsumentów Rzecznik Finansowy dnia 4 sierpnia 2021 zwrócił się bezpośrednio do spółki KIM Finance z żądaniem zaniechania naruszeń. Spółka ta uczestniczyła w opisanym powyżej procederze rolowania kredytu z wykorzystaniem sieci powiązanych ze sobą spółek. W efekcie działań m.in. wspomnianej spółki pożyczkobiorcy byli obciążani dodatkowymi kosztami, związanymi z udzieleniem pożyczki, w wysokości przekraczającej dopuszczalne przez prawo limity. Rzecznik Finansowy ocenił tę praktykę jako naganną i wysoce szkodliwą dla konsumentów.
KIM Finance nie zareagowała jednak na żądania Rzecznika Finansowanego, dalej stosując przedstawione schematy dotyczące refinansowania zadłużenia. W związku z brakiem zmiany praktyki przez spółkę, Rzecznik Finansowy wnioskiem z dnia 20 września 2021 r. zwrócił się do Sądu Rejonowego Warszawa-Śródmieście w Warszawie o udzielenie zabezpieczenia roszczenia w przedmiocie zaniechania nieuczciwej praktyki rynkowej przeciwko KIM Finance Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. W październiku 2021 r. Sąd udzielił Rzecznikowi Finansowanemu stosownego zabezpieczenia powództwa w sprawie przeciwko KIM Finance Sp. z o.o., a Rzecznik Finansowany następnie złożył przeciwko spółce powództwo, w którym domagał się zaniechania nieuczciwej praktyki rynkowej, polegającej na udzielaniu przez Spółkę kolejnych pożyczek konsumentowi, który nie dokonał pełnej spłaty pierwszej pożyczki, udzielonej mu przez spółkę lub innego kredytodawcę, gdzie koszty pierwszej pożyczki zaliczane są do całkowitej kwoty kolejnej pożyczki (tzw. rolowanie pożyczki), co powodowało przekroczenie ustawowych limitów dla pozaodsetkowych kosztów pożyczki nałożonych na konsumenta i było sprzeczne z art. 36a w zw. z art. 36b i art. 36c ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w sytuacji gdy spółka oraz inni kredytodawcy są spółkami zależnymi w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 4) ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych od Creamfinance Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
Sąd I instancji podzielił stanowisko Rzecznika Finansowego i uwzględnił powództwo w całości, nakazując Kim Finance Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie zaniechanie stosowania nieuczciwej praktyki rynkowej opisanej powyżej oraz złożenie oświadczenia, w którym spółka przyzna, że stosowała nieuczciwą praktykę rynkową względem swoich klientów oraz zobowiąże się nie stosować w przyszłości tej nieuczciwej praktyki rynkowej. Wyrok Sądu I instancji, w dacie powstania tego artykułu, jest nieprawomocny.
Zarzuty stawiane innym firmom pożyczkowym przez Prezesa UOKiK
Powyżej zaprezentowane działania pogłębiające spiralę zadłużenia pożyczkobiorców, praktykowane również przez inne popularne instytucje pożyczkowe – Gwarant24, Centrum Rozwiązań Kredytowych oraz Szybka Gotówka – mające na celu rolowanie zadłużenia pożyczkobiorców, zostały dostrzeżone również przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który postawił wskazanym pożyczkodawcom zarzuty naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Podobne zarzuty Prezes UOKiK postawił w marcu 2021 r. warszawskim spółkom (obecnie w restrukturyzacji): Yes Finance, Liberis Polska, Duo Finance oraz Primus Finance. Również one udzielały naprzemiennie pożyczek konsumentom, którzy mieli problem ze spłatą poprzednich zobowiązań.
Jeżeli znalazłeś się w podobnej sytuacji i nie wiesz jak wyjść ze spirali zadłużenia czy też jeżeli spłaciłeś umowę, poprzez zawarcie której pożyczkodawca nałożył na Ciebie obowiązek spłaty wygórowanych opłat i prowizji, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią, która specjalizuje się w obronie praw konsumenta w procesach wytaczanych przez nieuczciwych pożyczkodawców oraz w dochodzeniu od firm pożyczkowych kwot niesłusznie przez nich pobranych tytułem dodatkowych opłat związanych z udzieleniem pożyczki, przedłużeniem terminu spłaty czy refinansowaniem zadłużenia, zastrzeżonych w rażąco wygórowanej wysokości. Zaangażowanie, profesjonalizm oraz doświadczenie w prowadzeniu podobnych spraw, mających na celu obronę i dochodzenie praw przysługujących konsumentom w stosunkach z firmami pożyczkowymi, niejednokrotnie skutkowały uniknięciem konieczności zapłaty przez naszych Klientów zadłużenia wynikającego z nieuczciwych postanowień umownych.
