Wzięcie kredytu czy pożyczki na nieswoje dane jest poważnym przestępstwem i może prowadzić do daleko idących konsekwencji prawnych. Pomimo tego liczba wyłudzeń kredytów stale rośnie, do czego przyczynia się m.in. ograniczenie do minimum niezbędnych do uzyskania kredytu formalności. Dużą rolę w procederze wyłudzania pieniędzy od instytucji finansowych odgrywa również Internet, dzięki któremu oszuści mogą zdalnie zaciągać zobowiązania finansowe, dysponując wyłącznie podstawowymi danymi dotyczącymi danej osoby. Znaczne uproszczenie procedury zaciągnięcia pożyczki czy nawet kredytu w banku to niewątpliwie spore ułatwienie dla kradzieży tożsamości, której ofiarą może stać się każdy z nas. W jaki sposób sprawdzić, czy ktoś nie zaciągnął kredytu posługując się naszymi danymi oraz jakie kroki podjąć w celu ochrony swoich praw i uniknięcia nieprzyjemnych konsekwencji finansowych? Na powyższy pytania odpowiadamy w niniejszym artykule.
W obecnych czasach, gdy coraz więcej transakcji odbywa się online, ochrona danych osobowych staje się priorytetem. Aby zminimalizować ryzyko, że ktoś wziął kredyt na nieswoje dane, istotne jest stosowanie się do praktycznych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa w sieci. Jednym z podstawowych działań jest regularne aktualizowanie oprogramowania oraz korzystanie z silnych, unikatowych haseł do każdego konta internetowego. Ponadto, ważne jest, aby nie udostępniać wrażliwych danych, takich jak numer PESEL czy skany dokumentów tożsamości, na niezaufanych stronach internetowych. Zdjęcie dowodu osobistego może być szczególnie kuszącym łupem dla oszustów, dlatego należy podchodzić z dużą ostrożnością do wszelkich próśb o jego udostępnienie.
W celu prewencji przed wyłudzeniem kredytu, korzystne mogą okazać się usługi monitorowania kredytu, które informują o wszelkich zapytaniach kredytowych lub otwartych kredytach na Twoje dane. Takie narzędzia dają możliwość szybkiego reagowania na wszelkie nieautoryzowane działania. Jak sprawdzić czy ktoś nie wziął kredytu na mój dowód? Regularne monitorowanie historii kredytowej oraz korzystanie z usług alertów kredytowych może być kluczowe w wykrywaniu niepożądanych działań.
Kwestie prawne dotyczące wyłudzenia kredytu są równie ważne. Wyłudzenie kredytu na cudze dane jest przestępstwem i podlega karze. Osoby, które padły ofiarą takiego oszustwa, mają prawo dochodzić swoich roszczeń na drodze prawnej. Ważne jest, aby w przypadku stwierdzenia wyłudzenia, niezwłocznie zgłosić sprawę odpowiednim organom, takim jak policja czy bank, oraz skorzystać z porady prawnej. Jak sprawdzić czy ktoś wziął kredyt na moje dane? Regularne weryfikowanie swojego raportu kredytowego i rejestrowanie wszelkich niezgodności jest kluczowe.
Przy ubieganiu się o kredyt czy pożyczkę w zdecydowanej większości instytucji finansowych niezbędnym jest podanie danych takich jak:
W zakresie danych koniecznych do wskazania we wniosku kredytowym z reguły nie ma znaczenia czy zaciągamy kredyt w placówce banku czy przez Internet – dokładnie te same dane, czyli przede wszystkim te z dowodu osobistego, należy wpisać również w formularzu wniosku wypełnianym online. Dlatego tak ważne jest, aby zawsze chronić swoje dane osobowe i nie udostępniać ich niezaufanym źródłom, aby uniknąć nadużyć.
Warto też wiedzieć, że w większości przypadków dane potrzebne do zaciągnięcia tzw. „chwilówki” są takie same, czyli pochodzące z dowodu osobistego. Jest to podstawowy i jedyny dokument potrzebny do zaciągnięcia pożyczki pozabankowej. Niemniej jednak, niektóre firmy mogą dodatkowo wymagać potwierdzenia stałych dochodów lub innych form zabezpieczenia.
Nie zawsze jednak konieczne jest fizyczne posiadanie dowodu osobistego – jest on potrzebny w zasadzie głównie w sytuacji ubiegania się o kredyt w placówce. Starając się o udzielenie pożyczki online procedura potwierdzenia danych i tożsamości wnioskodawcy może odbywać się na różne sposoby. Pożyczkodawcy mogą poprosić osobę chcącą zaciągnąć kredyt m.in. o przesłanie skanu dowodu osobistego drogą elektroniczną czy wysłanie ze swojego konta bankowego przelewu weryfikacyjnego na wskazany rachunek – wówczas dane z dowodu są porównywane z danymi widniejącymi w banku (tę metodę weryfikacji stosuje większość firm oferujących chwilówki online). To podejście minimalizuje ryzyko oszustw i nadużyć, zapewniając większe bezpieczeństwo zarówno dla pożyczkodawcy, jak i pożyczkobiorcy.
Jak więc wynika z powyższego, oszustowi chcącemu wyłudzić kredyt na nieswoje dane, co w większości przypadków ma miejsce poprzez zawieranie chwilówek online, wystarczy zdjęcie/skan dowodu osobistego bądź jedynie widniejące na nim dane. Jest to poważne zagrożenie, które podkreśla znaczenie odpowiedzialnego obchodzenia się z dokumentami tożsamości i informacjami osobistymi.
Jeśli masz podejrzenia, że mogłeś paść ofiarą przestępstwa kradzieży danych osobowych i zaciągnięcia wbrew swojej woli i wiedzy zobowiązania finansowego w stosunkowo szybki i prosty sposób możesz sprawdzić, czy Twoje obawy są uzasadnione. Ważne jest również, aby regularnie monitorować swoje raporty kredytowe i historię finansową, co może pomóc w szybszym wykryciu i reagowaniu na nieautoryzowane działania.
Jednym ze sposobów na upewnienie się, czy ktoś nie wykorzystał naszych danych do zaciągnięcia kredytu czy pożyczki, jest sprawdzenie takich baz danych jak Biuro Informacji Kredytowej, BIG InfoMonitor SA, Krajowy Rejestr Długów, Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej czy ERIF. Instytucje te gromadzą dane dotyczące zobowiązań finansowych zaciąganych na nasze dane, dlatego pobierając raport na własny temat można sprawdzić, czy nie pojawiły się zapisy o pożyczkach czy kredytach, o których zaciągnięcie nie wnioskowaliśmy.
Należy jednak wiedzieć, że nie wszystkie firmy pożyczkowe współpracują z powyższymi instytucjami, co oznacza, że nawet brak wzmianki o pożyczce nie stwarza niestety całkowitej pewności, że na pewno nie padliśmy ofiarą złodzieja tożsamości.
Osoba, która padła ofiarą kradzieży danych osobowych, o czym często dowiaduje się dopiero w wyniku wezwania do zapłaty wysłanego przez instytucję finansową w związku z brakiem spłaty zadłużenia, powinna skontaktować się z instytucją, która udzieliła kredytu czy pożyczki, zgłaszając podejrzenia i poprosić o informacje na temat kredytu, który został na jej dane zaciągnięty. Powinniśmy również jak najszybciej zastrzec swój dowód osobisty, aby nie doszło do zaciągnięcia innych zobowiązań finansowych z wykorzystaniem naszych danych.
Wyłudzenie kredytu z wykorzystaniem naszych danych powinniśmy również niezwłocznie zgłosić na policję. W świetle obowiązujących przepisów kradzież tożsamości jest poważnym przestępstwem, za które grożą surowe kary. Jak wskazuje art. 190a Kodeksu karnego kradzież danych osobowych to inaczej podszywanie się pod inną osobę z wykorzystaniem jej wizerunku lub jej innych danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody osobistej lub majątkowej. Przestępstwo to zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Kradzież tożsamości często skutkuje także naruszeniem dóbr osobistych, w wyniku czego pokrzywdzonemu przysługują pewne roszczenia, których może dochodzić na drodze postępowania cywilnego.
W sytuacji, gdy Twoje dane osobowe zostały wykorzystane w celu wzięcia kredytu bez Twojej wiedzy i zgody, możesz zgłosić sprawę także do Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Urząd ten jest odpowiedzialny za ochronę prywatności danych osobowych i oferuje pomoc w tego typu sprawach.
Należy brać również pod uwagę możliwość skierowania przez pożyczkodawcę sprawy niespłaconej pożyczki zaciągniętej na nasze dane do sądu. Będziemy wówczas musieli udowodnić, że padliśmy ofiarą przestępstwa kradzieży danych osobowych, czego wynik stanowi zaciągnięte bez naszej woli i wiedzy zobowiązanie finansowe.
Nie ulega wątpliwości, że najlepiej postępować tak, aby do wyłudzenia kredytu nie dopuścić. Aby uniknąć dodatkowych zmartwień warto zachować pewne środki ostrożności, odpowiednio dbając o bezpieczeństwo takich dokumentów jak dowód osobisty, paszport czy prawo jazdy. Powinniśmy również unikać podawania swoich danych osobowych w rozmowach telefonicznych czy dzielenia się nimi bez większej refleksji w sieci, za pośrednictwem której dochodzi do największej liczby wyłudzeń środków pieniężnych.