/ Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – jakie są różnice i co dają oba ubezpieczenia?

Ubezpieczenie chorobowe i zdrowotne – choć ich nazwy brzmią podobnie i mogą sugerować, że chodzi o to samo ubezpieczenie – w rzeczywistości są to dwa zupełnie różne świadczenia. Co dają oba ubezpieczenia oraz jakie występują pomiędzy nimi różnice?

Ubezpieczenie zdrowotne – podstawowe informacje

W Polsce za ubezpieczenie zdrowotne odpowiada Narodowy Fundusz Zdrowia, do którego przekazywana jest składka zdrowotna. Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje świadczenia opieki zdrowotnej takie jak wizyty lekarskie, zabiegi i pobyt w szpitalu, refundację recept i niektórych środków leczniczych. Nie obejmuje wypłaty zasiłków chorobowych i macierzyńskich – te są finansowane z ubezpieczenia chorobowego.

Obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym jest objęty każdy, kto wykonuje pracę w oparciu o umowę o pracę, umowę zlecenia, prowadzi działalność gospodarczą, jest emerytem albo osobą bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy. Jeśli ktoś nie ma tytułu do tego ubezpieczenia, to powinien zostać do niego zgłoszony jako członek rodziny. Niezależnie od tego ile osób z rodziny zostanie zgłoszonych do ubezpieczenia, składka nie wzrasta i będzie wynosić w dalszym ciągu 9% od podstawy obliczeniowej. W przypadku, gdy ktoś nie może zostać ubezpieczony jako członek rodziny, warto przystąpić do ubezpieczenia dobrowolnego, ponieważ uchroni ono przed ewentualnymi kosztami za pobyt w szpitalu i opiekę medyczną.

Ubezpieczenie chorobowe – podstawowe informacje

Podstawową funkcją ubezpieczenia chorobowego jest ochrona finansowa osób nim objętych w razie choroby lub macierzyństwa. Chroni więc przed utratą dochodów w razie choroby, ciąży i porodu, a także opieki nad chorym dzieckiem.

Obowiązkowo ubezpieczeniu tego rodzaju podlegają osoby pracujące w oparciu o umowę o pracę – składki chorobowe odprowadza pracodawca. W przypadku umowy zlecenia bądź prowadzenia działalności gospodarczej składka chorobowa nie jest obowiązkowa. Pracownik może podjąć decyzję o dobrowolnym przystąpieniu do ubezpieczenia chorobowego, składając wniosek do pracodawcy o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym – pracodawca ma wówczas obowiązek taki wniosek przyjąć.

Warto wiedzieć, że wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy to nie to  samo. To pierwsze wypłaca pracodawca, drugie z kolei jest wypłacane przez ZUS. Składka chorobowa chroni w obu tych przypadkach, ale zmienia się płatnik. Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za pierwsze 33 dni choroby. Dla osób po pięćdziesiątym roku życia okres ten wynosi 14 dni w danym roku kalendarzowym. W przypadku, gdy powodem niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy bądź choroba zawodowa – od pierwszego dnia pobytu na zwolnieniu przysługuje zasiłek chorobowy wypłacany przez ZUS. Zasiłek może być wypłacany przez 182 dni. Jedynie w przypadku niezdolności do pracy z powodu ciąży bądź gruźlicy okres ten może się wydłużyć do 270 dni.

Wysokość zasiłku jest zależna od tego, co spowodowało niemożność wykonywania pracy. Żeby możliwe było otrzymanie zasiłku chorobowego, najpierw musimy uzyskać od lekarza zaświadczenie stwierdzające czasową niezdolność do pracy z powodu choroby lub pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej.

Wynagrodzenie chorobowe wynosi najczęściej 80% średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Jeśli przyczyną niezdolności do pracy jest ciąża czy wypadek w pracy, w drodze do firmy lub z firmy, wówczas wynosi ono  100% średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Ta wartość obowiązuje również w przypadku, gdy nieobecność w pracy ma związek z poddawaniem się przez zatrudnionego badaniom dla dawców szpiku, tkanek i narządów lub pobytem w szpitalu w związku z oddawaniem narządu.

Osoba opłacająca składki na ubezpieczenie chorobowe zapewnia sobie prawo do otrzymywania środków finansowych w sytuacji, gdy:

• będzie niezdolna do pracy z powodu choroby (zasiłek chorobowy);
• będzie musiała zająć się dzieckiem albo innym chorym członkiem rodziny (zasiłek opiekuńczy);
• w dalszym ciągu będzie niezdolna do pracy, po okresie wykorzystania zasiłku chorobowego, ale z powidokami na odzyskanie zdolności do pracy po dalszym leczeniu lub rehabilitacji (świadczenie rehabilitacyjne);
• urodzi bądź przyjmie dziecko na wychowanie (zasiłek macierzyński).

To właśnie z ubezpieczenia chorobowego finansowane są także zasiłki za czas kwarantanny i izolacji.

Ubezpieczenie zdrowotne a chorobowe – różnice

Najprościej rzecz ujmując ubezpieczenie zdrowotne umożliwia bezpłatne leczenie w ramach publicznej służby zdrowia – ambulatoryjnej oraz szpitalnej, natomiast ubezpieczenie chorobowe jest jednym z ubezpieczeń społecznych, które zapewnia środki pieniężne zarówno w okresie choroby, jak i macierzyństwa.

Można powiedzieć, że ubezpieczenie zdrowotne umożliwia bezpłatne leczenie, natomiast ubezpieczenie chorobowe zapewnia pieniądze na czas tego leczenia.

Zarówno składki na ubezpieczenie zdrowotne, jak i  składki na ubezpieczenie chorobowe pobiera ZUS, jednak pierwsze przekazywane są do Narodowego Funduszu Zdrowia, natomiast drugie zapisuje się na indywidualnym koncie ubezpieczonego.

Przeczytaj też inne nasze artykuły na blogu prawniczym.