/ Wakacje składkowe dla przedsiębiorców – kto może skorzystać i na jakich zasadach?

Nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 9 maja 2024 r. wprowadzono do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nowe przepisy dotyczące wakacji składkowych dla przedsiębiorców. Dzięki nowym regulacjom określona grupa przedsiębiorców będzie mogła skorzystać ze zwolnienia od opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w danym roku kalendarzowym. Nowe przepisy zaczynają obowiązywać od 1 listopada 2024 r., wobec czego pierwsi przedsiębiorcy będą mogli zaoszczędzić na składkach już za grudzień 2024 r. 

Wakacje składkowe – kto może skorzystać

Wakacje składkowe to ulga finansowa skierowana do mikroprzedsiębiorców, wpisanych do CEIDG, którzy:

• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku mieli zgłoszonych do ubezpieczeń nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych (w tym także siebie samych);
• w ostatnich dwóch latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnęli przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku, osiągnęli roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro;
• nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy – jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywali pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;
• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegali ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Założenia nowych regulacji

Przedsiębiorca chcący skorzystać z ulgi będzie mógł raz w roku wybrać dowolny miesiąc, w którym nie będzie musiał opłacić składek na własne ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe (jeżeli dobrowolnie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu złożenia wniosku oraz w miesiącu go poprzedzającym) oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Składki należne za dany miesiąc zostaną wówczas pokryte z budżetu państwa.

Warto zaznaczyć, że ulga nie obejmuje składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Wakacje składkowe obejmują tylko wyżej wymienione składki należne za samego przedsiębiorcę. Ulga nie dotyczy składek na ubezpieczenie społeczne osób ubezpieczanych przez przedsiębiorcę, np. jego pracowników czy osób współpracujących. W przypadku skorzystania z wakacji składkowych przez osoby, które opłacają wyższe składki ZUS w celu uzyskania wyższego świadczenia, składki zostaną pokryte przez budżet państwa jedynie w minimalnej kwocie wymaganej dla danego przedsiębiorcy.

Skorzystanie z ulgi jest dobrowolne i nie ma wpływu na uprawnienie do zasiłku chorobowego czy na wysokość świadczeń emerytalno-rentowych. Przedsiębiorca, który chce skorzystać z ulgi, nie będzie musiał zawieszać działalności. W praktyce oznacza to, że w danym okresie nadal będzie mógł m.in. uzyskiwać z niej przychody oraz wystawiać faktury.

Co szczególnie istotne, z wakacji składkowych przedsiębiorcy spełniający wyżej wskazane kryteria  będą mogli skorzystać niezależnie od wybranej formy rozliczania podatku dochodowego, a więc możliwość taką będą miały zarówno osoby rozliczające się na zasadach ogólnych, liniowych, ryczałtem od przychodów z działalności gospodarczej czy z zastosowaniem karty podatkowej.

Zwolnienie będzie udzielane w ramach pomocy de minimis.

Wniosek o wakacje składkowe

Wniosek o skorzystanie z ulgi przedsiębiorca będzie mógł złożyć za pomocą elektronicznego formularza dostępnego na Platformie Usług Elektronicznych ZUS. Wniosek trzeba złożyć w miesiącu poprzedzającym wybrany przez siebie miesiąc zwolnienia. Ponieważ nowe przepisy wprowadzające wakacje składkowe wchodzą w życie od listopada 2024 r., przedsiębiorca chcący skorzystać z ulgi jeszcze w 2024 r. będzie musiał złożyć wniosek już w listopadzie 2024 r., aby to grudzień był miesiącem wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne.

Za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek, płatnik składek musi przekazać do ZUS do 20. dnia następnego miesiąca następujące dokumenty:

• deklarację rozliczeniową;
• imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez budżet państwa za osobę opłacającą składki za siebie;
• imienny raport miesięczny z informacją o składkach finansowanych przez osobę opłacającą składki za siebie;
• w przypadku zgłoszenia do ubezpieczeń innych ubezpieczonych – imienne raporty za tych ubezpieczonych.

Działalność mikroprzedsiębiorców istotnie wpływa na rozwój polskiej gospodarki. Stale rosnące składki na ubezpieczenia społeczne stanowią nie lada problem dla budżetu najmniejszych firm. Nowe rozwiązania pozwolą odciążyć finansowo osoby prowadzące działalność gospodarczą i obniżyć koszty jej prowadzenia chociaż za jeden miesiąc w danym roku kalendarzowym.