/ DODATEK COVIDOWY DLA MEDYKÓW

KOMU PRZYSŁUGUJE DODATEK COVIDOWY I DLACZEGO DYREKTORZY SZPITALI WCIĄŻ NIE WYPŁACAJĄ GO WSZYSTKIM UPRAWNIONYM?

Od 29 listopada 2020 r. zgodnie z art. 47 ust. 10 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi pracownikom podmiotów leczniczych, osobom wykonującym zawody medyczne oraz tym, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych skierowanym do pracy przy zwalczaniu epidemii przez wojewodę  przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 200 %.  Minister Zdrowia, poleceniem z dnia 1 listopada 2020 roku, zobowiązał Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia do przyznania wybranym grupom medyków, dodatku 100% wynagrodzenia za pracę w związku ze zwalczaniem epidemii […]. Poleca on NFZ przekazanie określonym podmiotom leczniczym środków finansowych z przeznaczeniem na przyznanie osobom wykonującym zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 295, z późn. zm.) spełniającym określone warunki dodatkowego świadczenia pieniężnego, wypłacanego miesięcznie.

W praktyce pojawia się jednak poważny problem zarówno z interpretacją polecenia ministra, jak i przepisu ustawy, w efekcie czego dodatki trafiają do nielicznych lekarzy a ich los jest zależny od wykładni tych samych przepisów dokonywanej przez różnych dyrektorów szpitali.

Komu przysługuje dodatek covidowy do wynagrodzenia?

Zgodnie z przywołanym powyżej poleceniem ministra zdrowia dodatkowe świadczenie pieniężne powinny otrzymać:

– osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w szpitalach II i III poziomu zabezpieczenia, wpisanych do wykazu prowadzonego przez dyrektorów oddziałów NFZ wspólnie z wojewodami, które uczestniczą w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i mają bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem;

– osoby wykonujące zawód medyczny w SOR lub izbach przyjęć, zespołach ratownictwa medycznego, w tym lotniczych zespołach ratownictwa;

– osoby wykonujące czynności diagnostyki laboratoryjnej w laboratoriach umieszczonych na wykazie Ministra Zdrowia, zlokalizowanych w szpitalach I, II i III poziomu zabezpieczenia, z którymi NFZ podpisał umowę na wykonywanie testów w kierunku zakażenia wirusem.

Kolejną grupą pracowników medycznych, którym należy się dodatkowe wynagrodzenie z związku ze zwalczaniem epidemii są osoby skierowane do pracy na polecenie Wojewody bądź Ministra Zdrowia.

Wyżej wymienione osoby mogą otrzymać dodatkowe świadczenie w przypadku zatrudnienia zarówno na podstawie stosunku pracy jak i na podstawie innego rodzaju zatrudnienia. Czyli zarówno osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę jak i umowy cywilnoprawnej uprawnione są do otrzymania dodatku do wynagrodzenia.

Wysokość kwoty dodatku do wynagrodzenia

Kwota dodatku powinna być równa 100% wynagrodzenia danej osoby, oraz nie wyższa niż 15 000 zł. W sytuacji pełnienia pracy przez daną osobę przez niepełny miesiąc, świadczenie dodatkowe za ten miesiąc podlegać powinno proporcjonalnemu obniżeniu.

Wysokości dodatku oblicza się na podstawie wysokości miesięcznego wynagrodzenia danej osoby w podmiocie leczniczym na dzień udostępniania tej informacji.

Z literalnego brzmienia polecenia ministra zdrowia wyraźnie wynika, że dodatek jest uzależniony jedynie od wysokości miesięcznego wynagrodzenia danej osoby. Polecenie nie przewiduje żadnych innych kryteriów przy obliczaniu jego wysokości. Wobec powyższego wszelkie praktyki stosowane przez podmioty lecznicze uzależniające wysokość dodatku od ilości godzin przepracowanych przy pacjencie zakażonym, od czasu przebywania w kombinezonie i innych środkach ochrony indywidualnej nie mają żadnego uzasadnienia. Jedynym kryterium, które należy wziąć pod uwagę przy obliczaniu wysokości dodatku jest wysokość miesięcznego wynagrodzenia, które osiągało się w danym podmiocie leczniczym w dniu przekazywania tej informacji. Polecenie wyraźnie wskazuje, jakie informacje przekazuje do NFZ kierownik podmiotu leczniczego w celu uzyskania środków finansowych na dodatki do wynagrodzenia i nie ma wśród nich żadnej ewidencji godzin pracy.

Ponadto, jak wynika z treści polecenia dodatek stanowi 100% wynagrodzenia – czyli całość. Nie ma zatem podstaw (poza jednym wyjątkiem) do dokonywania ewentualnych proporcjonalnych ograniczeń jego wysokości. Jedynym przypadkiem proporcjonalnego ograniczenia dodatku, jest sytuacja, gdy dana osoba świadczy pracę przez niepełny miesiąc, wtedy świadczenie dodatkowe za ten miesiąc podlegać powinno proporcjonalnemu obniżeniu. Wszelkie inne praktyki polegające na proporcjonalnym zmniejszaniu wysokości dodatku są nieuzasadnione.

„Bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem”-  regulacja budząca rozbieżności w praktyce dotyczącej wypłaty dodatku covidowego

Dyrektorzy podmiotów leczniczych mają spore problemy z interpretacją polecenia ministra, ponieważ wytyczne w nim zawarte są niejednoznaczne, a to na nich spoczywa odpowiedzialność. Obawiają się bowiem sytuacji, w której NFZ zakwestionuje zasadność przyznania dodatkowego wynagrodzenia poszczególnym pracownikom i każe szpitalowi zwrócić pieniądze. Najwięcej wątpliwości pojawia się, kiedy chodzi o oddziały niecovidowe a także te nie objęte decyzją wojewody, bo na nie także trafiają pacjenci z wynikiem dodatnim. Co więcej lista osób uprawnionych do dodatku nie obejmuje pracowników niemedycznych, którzy przecież także mają kontakt z zakażonymi i są narażeni tak samo jak pracownicy medyczni.

Podkreślić jednak ponownie należy, że nie ma znaczenia jak długo i jak często lekarz uczestniczy w udzielaniu świadczeń zdrowotnych i ma bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem i z zakażeniem wirusem. Nie znajdują żadnego uzasadnienia żądania niektórych dyrektorów szpitali, aby lekarze sporządzali jakiekolwiek raporty czasowe z ich kontaktu z pacjentami zakażonymi lub podejrzanymi o zakażenie. Ministerstwo Zdrowia jak i NFZ wydały opinie, że dodatek należy się osobom pracującym przy pacjentach COVID i należy go wypłacać bez potrzeby ewidencjonowania godzin spędzony z zakażonymi. Dodatek covidowy jest niestopniowalny, co oznacza, że albo przysługuje w pełnej wysokości, albo nie przysługuje wcale (wyjątkiem są osoby zatrudnione na część etatu – wtedy dodatek przysługuje im w odpowiedniej do etatu proporcji). Niedopuszczalne są więc sytuacje, w których dyrektorzy szpitali wypłacają dodatek (lekarzom uprawnionym do niego i zatrudnionym na cały etat) nie w pełnej wysokości, ale tylko w części, uzależnionej od „minutowego i godzinowego” raportu.

Co powinien zrobić lekarz uprawniony do uzyskania dodatku covidowego, któremu dyrektor szpitala odmawia wpisania na listę uprawnionych?

Jeśli jesteś osobą, która pracuje na SOR, izbie przyjęć, w zespole ratownictwa lub na tzw. oddziale covidowym, albo bierzesz udział w bezpośrednim leczeniu pacjentów zakażonych lub podejrzanych o zakażenie wirusem w szpitalu II lub III poziomu zabezpieczenia – przysługuje Ci 100% dodatku do wynagrodzenia za pracę przy zwalczaniu epidemii, bez względu na to, czy jesteś zatrudniony na podstawie umowy o pracę czy na podstawie kontraktu.

Niezwłocznie złóż wniosek do Dyrekcji podmiotu leczniczego o wpisanie Cię na listę personelu medycznego uprawnionego do otrzymania dodatku covidowego. Dodatek jest roszczeniem pracownika wobec pracodawcy. Jeżeli dyrektor placówki odmawia umieszczenia Cię na liście uprawnionych warto rozważyć wystąpienie na drogę sądową, przysługuje Ci bowiem roszczenie odszkodowawcze z tytułu niewykonania zobowiązania pracodawcy polegającego na obowiązku wykazania danego lekarza na spisie personelu medycznego uprawnionego do dodatku, zgodnie z poleceniem ministra zdrowia z dnia 1 listopada 2020 r.

Jeżeli jesteś lekarzem zatrudnionym na kontrakcie – należy wystawić stosowną fakturę. Jeżeli dyrektor podmiotu leczniczego odmówi wypłaty dodatku – wtedy należy wystosować wezwanie do zapłaty. Gdyby placówka nie chciała przyjąć wezwania do zapłaty, należy wysłać je na adres szpitala listem poleconym. Jeżeli nie przyniesie ono oczekiwanego efektu, należy wystąpić na drogę sądową w celu uzyskania nakazu zapłaty.

W przepisach dotyczących dodatku covidowego nigdzie nie jest określony termin, po którym dyrektor szpitala nie może już zgłaszać lekarza do uzyskania dodatku. Jeżeli zatem lekarzowi dodatek przysługiwał np. od 1 listopada, a jego dyrektor nie zgłosił tego faktu do NFZ za listopad, może to zrobić nawet teraz, odpowiednio uzasadniając fakt wcześniejszego niezgłoszenia (np. że nie miał informacji o tym, że jesteś uprawniony do uzyskania dodatku).

Przepisy dotyczące dodatku covidowego powinny być stosowane zgodnie z ich literalnym brzmieniem i żadne dodatkowe interpretacje – czy to NFZ, czy to dyrektorów szpitali, czy też innych osób nie mają zastosowania. Jeżeli jesteś osobą, która spełnia wymagania uprawniające do otrzymania dodatku, a dyrektor placówki medycznej odmawia umieszczenia Cię na liście osób uprawnionych – zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Dbamy o prawa prawnika. Oferujemy pomoc prawną w rozwiązaniu sporu z pracodawcą i otrzymaniu należnego wynagrodzenia.